Nöroradyoloji

Bu bilim dalı, sinir sistemi ve baş-boyun bölgesinin görüntülemesiyle ilgili geniş bir yelpazede uygulamalar sunar:
Beyin ve Omurilik Görüntüleme:
İnme (Felç): Akut inmede (iskemik veya hemorajik) beyin hasarının erken tespiti, kanlanma bozukluğunun (perfüzyon BT/MR) ve damar tıkanıklığının (BT/MR anjiyo) değerlendirilmesi, tedaviye yönlendirme.
Beyin Tümörleri: İyi veya kötü huylu beyin tümörlerinin tanısı, yerleşimi, büyüklüğü, yayılımı ve çevresel etkileri, cerrahi planlama ve tedaviye yanıtın takibi.
Multipl Skleroz (MS) ve Diğer Demiyelinizan Hastalıklar: Beyin ve omurilikteki miyelin hasarının tespiti, yeni lezyonların belirlenmesi, hastalığın aktivitesi ve tedaviye yanıtın izlenmesi.
Epilepsi: Nöbetlere neden olabilecek yapısal anormalliklerin (hipokampal skleroz, kortikal displazi, tümörler) MR ile detaylı olarak araştırılması.
Demans ve Nörodejeneratif Hastalıklar: Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı gibi durumlarda beyin atrofisi (küçülme) veya diğer yapısal değişikliklerin değerlendirilmesi, ayırıcı tanıya yardımcı olma.
Beyin Enfeksiyonları (Menenjit, Ensefalit, Apse): Sinir sistemi enfeksiyonlarının tanısı, yayılımı ve tedavi takibi.
Omurilik Hastalıkları: Omurilik tümörleri, enfeksiyonlar, miyelopati (omurilik basısı), siringomiyeli (omurilik kisti) ve travmatik yaralanmaların görüntülenmesi.
Omurga Hastalıkları: Bel ve boyun fıtıkları (disk hernisi), omurga daralmaları (spinal stenoz), omurga kırıkları ve dejeneratif değişikliklerin görüntülenmesi.
Doğumsal Beyin ve Omurilik Anomalileri: Hidrosefali, Chiari malformasyonu, spina bifida gibi doğumsal yapısal bozuklukların tanısı.
Baş ve Boyun Görüntüleme:
Tümörler: Nazofarinks (geniz), orofarinks (ağız boşluğunun arkası), larenks (gırtlak), tiroid, tükürük bezleri, göz yuvası (orbita), sinüsler ve boyundaki lenf nodlarının tümörlerinin tanısı, evrelemesi ve yayılımının değerlendirilmesi.
Enfeksiyonlar ve Enflamatuar Durumlar: Sinüzit, otitis media (orta kulak iltihabı), mastoidit gibi durumların yayılımının incelenmesi.
Vasküler Lezyonlar: Anevrizmalar (damar balonlaşması), arteriyovenöz malformasyonlar (AVM – atardamar ve toplardamar yumağı), karotis arter darlıkları gibi damar hastalıklarının tanısı.
Travma: Yüz kemikleri kırıkları, beyin kanamaları ve yumuşak doku yaralanmalarının değerlendirilmesi.
Girişimsel Nöroradyoloji (Endovasküler Nöroşirürji):
Serebral Anevrizma Tedavisi: Beyin damarlarındaki balonlaşmaların (anevrizma) yırtılmasını önlemek veya kanama sonrası tedavi etmek için anevrizma içine koil (sarmal) yerleştirme gibi endovasküler işlemler.
Akut İnme Tedavisi (Mekanik Trombektomi): Beyin damarlarını tıkayan pıhtıların kateter yardımıyla çıkarılması.
Arteriyovenöz Malformasyon (AVM) ve Fistül Embolizasyonu: Beyin veya omurilikteki anormal damar yumağı ve fistüllerin kanamasını önlemek veya cerrahi öncesi küçültmek için besleyici damarlarının tıkanması (embolizasyon).
Tümör Embolizasyonu: Beyin ve baş-boyun tümörlerinin cerrahi öncesi kanlanmasının azaltılması.
Tanısal Serebral Anjiyografi: Beyin damarlarının detaylı görüntülenmesi.

Bu uzmanlık alanı, sinir sisteminin karmaşık ve hayati önem taşıyan yapılarının anlaşılmasında ve hastalıkların doğru yönetilmesinde vazgeçilmez bir köprü görevi görür:
Hızlı ve Doğru Tanı: Özellikle inme gibi acil durumlarda, beyin hasarının tipini ve yayılımını hızla belirleyerek hayat kurtarıcı tedavilerin zamanında uygulanmasına olanak tanır.
Tedavi Planlamasına Rehberlik: Nöroşirürjiyenlerin tümörleri veya damar anomalilerini ameliyat etmeden önce detaylı bir yol haritası çıkarmasına, nörologların dejeneratif hastalıkların ilerleyişini takip etmesine yardımcı olur.
Minimal İnvaziv Tedavi Seçenekleri: İntervansiyonel nöroradyoloji sayesinde, daha önce sadece açık cerrahi ile mümkün olan birçok beyin ve omurilik damar hastalığı, damar içinden minimal invaziv yöntemlerle tedavi edilebilir. Bu, hastalar için daha az travma ve daha hızlı iyileşme demektir.
Hastalık Aktivitesinin İzlenmesi: Multipl Skleroz gibi kronik hastalıklarda yeni lezyonların veya mevcut lezyonlardaki değişikliklerin tespiti, hastalığın aktivitesi ve tedaviye yanıt hakkında önemli bilgiler sağlar.
Teknolojik İlerlemenin Merkezi: MR difüzyon tensör görüntüleme (DTI), fonksiyonel MR (fMRI), MR spektroskopi (MRS) gibi ileri MR teknikleri, beyin fonksiyonlarını ve biyokimyasını daha derinlemesine inceleme fırsatı sunar.
Radyasyon Güvenliği Bilinci: Özellikle çocuk hastalarda ve uzun süreli takip gerektiren durumlarda radyasyon maruziyetini minimize etme konusunda hassasiyetle yaklaşır.

Nöroradyoloji uzmanı, tıp fakültesini bitirdikten sonra Radyoloji Anabilim Dalında uzmanlığını tamamlamış ve ardından Nöroradyoloji Bilim Dalında ek bir yan dal uzmanlık eğitimi (genellikle 2 yıl) almış hekimdir. Bu kapsamlı eğitim, kendilerine sinir sistemi ve baş-boyun anatomisi, fizyolojisi, patolojisi, nörogörüntüleme tekniklerinin (MR, BT, DSA) prensipleri, uygulama protokolleri ve elde edilen görüntülerin çok detaylı yorumlanması, nöroradyolojik sendromlar, tanısal ve girişimsel nöroradyolojik prosedürlerin endikasyonları ve kontrendikasyonları konularında derinlemesine bilgi ve beceri kazandırır. Karmaşık ve milimetrik anatomik yapıları algılama, patolojik değişiklikleri tespit etme, nörolojik bulgularla radyolojik görüntüleri bütünleştirme, multidisipliner ekip üyeleriyle (nörologlar, nöroşirürjiyenler) etkin iletişim kurma ve sürekli gelişen teknolojik bilgiye adapte olma yeteneği bu alandaki hekimler için temel özelliklerdir.