Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Bilim Dalı, bebeklikten ergenlik çağına kadar olan çocuklarda kan hastalıkları (hematoloji) ve kanser türlerinin (onkoloji) tanı, tedavi ve takibiyle ilgilenen özel bir tıp uzmanlık alanıdır. Çocukluk çağı kan ve kanser hastalıkları, yetişkinlerde görülenlerden farklı özellikler gösterir ve çocukların hızla büyüyen ve gelişen vücutlarında özel bir uzmanlık ve hassasiyet gerektirir. Çocuk hematolog ve onkologları, iyi huylu kan bozukluklarından lösemi ve lenfoma gibi yaşamı tehdit eden kanserlere kadar geniş bir yelpazedeki hastalıkları teşhis eder ve çocukların sağlığına kavuşmaları ve sağlıklı bir geleceğe sahip olmaları için kapsamlı bir destek sunarlar.
- Prof. Dr. Ayhan DAĞDEMİR – Çocuk Onkoloji Bilim Dalı Başkanı
- Prof. Dr. Canan ALBAYRAK – Çocuk Hematoloji Bilim Dalı Başkanı
- Prof. Dr. Ünsal ÖZGEN
- Dr. Öğr. Üyesi İbrahim KARTAL
- Tanısal Hassasiyet ve Kişiye Özel Tedavi Protokolleri
- Kapsamlı Tedavi Yönetimi ve Yan Etki Kontrolü
- Psikososyal Destek ve Yaşam Kalitesi Odaklılık
- Multidisipliner İşbirliği ve Uzun Dönem Takip Yeteneği
Bu bilim dalı, geniş bir yelpazede kan ve kanser sorunlarıyla ilgilenir:
Lösemi ve Lenfoma: Çocukluk çağının en sık görülen kanserleri olan lösemi (kan kanseri) ve lenfomanın tanısı, kemoterapi, kök hücre nakli gibi tedavi yöntemlerinin uygulanması ve takibi.
Solid Tümörler: Beyin tümörleri, nöroblastom, Wilms tümörü (böbrek tümörü), rabdomiyosarkom ve kemik tümörleri (osteosarkom, Ewing sarkomu) gibi vücudun çeşitli yerlerinde gelişen kanserlerin tanısı, cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve diğer tedavi yaklaşımlarının koordinasyonu.
Anemiler (Kansızlık): Demir eksikliği anemisi, talasemi (Akdeniz anemisi), orak hücre anemisi ve aplastik anemi gibi çeşitli kansızlık türlerinin nedenlerinin araştırılması, tanısı ve tedavisi.
Kanama ve Pıhtılaşma Bozuklukları: Hemofili gibi kalıtsal kanama bozuklukları, İTP (idiopatik trombositopenik purpura) gibi pıhtılaşma sorunları veya trombofili gibi pıhtılaşmaya eğilim yaratan durumların tanısı ve yönetimi.
Kemik İliği Yetmezlikleri: Kemik iliğinin yeterince kan hücresi üretemediği durumların (örn: aplastik anemi) tanısı ve tedavisi, gerektiğinde kemik iliği nakli hazırlığı ve takibi.
Histiyositozlar: Bağışıklık sistemi hücrelerinin anormal çoğalmasıyla karakterize nadir hastalıkların tanısı ve tedavisi.
İmmün Yetmezlikler: Bazı kanser türleriyle ilişkili veya tedavi süreçlerinde ortaya çıkabilen bağışıklık sistemi zayıflıklarının yönetimi.
Bu uzmanlık alanı, çocukların yaşam mücadelesinde kritik bir rol oynar:
Özel Tedavi Yaklaşımları: Çocukluk çağı kanserleri ve kan hastalıkları, yetişkinlerden farklı biyolojik özelliklere sahiptir ve çocukların gelişmekte olan vücutlarına uygun, yaşa ve kiloya göre ayarlanmış özel tedavi protokolleri gerektirir.
Yüksek İyileşme Oranları: Çocukluk çağı kanserlerinin birçoğu, erken tanı ve modern tedavi yöntemleri sayesinde yüksek oranda iyileşme potansiyeline sahiptir. Çocuk hematolog ve onkologları, bu potansiyeli en üst düzeye çıkarmayı hedefler.
Yaşam Kalitesinin Korunması: Tedavilerin çocuğun fiziksel ve bilişsel gelişimine olası etkilerini en aza indirmek ve uzun dönemde yaşam kalitesini korumak bu alandaki hekimlerin önceliklerindendir.
Bütüncül Destek: Kanser tedavisi zorlu bir süreçtir. Çocuk hematolog ve onkologları, sadece hastalığın tedavisini değil, aynı zamanda çocuğun ve ailenin psikososyal ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurarak bütüncül bir destek sunar.
Araştırma ve Gelişme: Bu alan, sürekli gelişen tedavi yöntemleri ve bilimsel araştırmalar sayesinde çocukluk çağı hastalıklarında çığır açıcı ilerlemelere öncülük etmektedir.
Çocuk Hematoloji ve Onkoloji uzmanı, tıp fakültesini bitirdikten sonra Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlığını tamamlamış ve ardından Çocuk Hematoloji ve Onkolojisi Bilim Dalında ek bir yan dal uzmanlık eğitimi (yaklaşık 3 yıl) almış hekimdir. Bu kapsamlı eğitim, kendilerine çocukluk çağı kan hastalıkları ve kanserlerinin teşhisi, tedavi protokollerinin uygulanması (kemoterapi, kök hücre nakli vb.), tedavi yan etkileriyle başa çıkma, uzun dönem takip ve palyatif bakım konularında derinlemesine bilgi ve beceri kazandırır. Karmaşık tıbbi kararlar alma, ailelerle empati kurma ve zorlu tedavi süreçlerinde onlara rehberlik etme becerisi bu alandaki hekimler için temel özelliklerdir.
Tanısal Hassasiyet ve Kişiye Özel Tedavi Protokolleri
Çocuk Hematoloji ve Onkoloji hizmetlerinin temelinde, doğru ve hızlı tanı koyma yeteneği ve her çocuğun hastalığına özgü bireyselleştirilmiş tedavi planları yatar. Uzmanlar, ileri laboratuvar testleri (kemik iliği incelemesi, genetik testler), görüntüleme yöntemleri (MRG, BT, PET) ve biyopsilerle hastalığın tipini, evresini ve moleküler özelliklerini belirler. Elde edilen bu detaylı bilgiler ışığında, uluslararası rehberler ve en güncel bilimsel veriler doğrultusunda, çocuğun yaşına, kilosuna, hastalığının özelliklerine ve genel sağlık durumuna en uygun kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi, hedefe yönelik tedaviler veya kök hücre nakli protokollerini belirleyerek tedavi sürecini kişiselleştirirler.
Kapsamlı Tedavi Yönetimi ve Yan Etki Kontrolü
Bu hizmetler, kanser ve kan hastalıklarının sadece tedavisini değil, aynı zamanda tedaviye bağlı ortaya çıkabilecek yan etkilerin etkin bir şekilde yönetilmesini de kapsar. Çocuk hematolog ve onkologları, enfeksiyon riskini azaltıcı önlemler, ağrı kontrolü, bulantı ve kusma yönetimi, beslenme desteği ve kan transfüzyonları gibi destekleyici tedavileri titizlikle uygular. Tedavi sürecinde çocuğun genel durumu, organ fonksiyonları ve kan değerleri yakından takip edilir. Amaç, tedavi protokollerinin etkinliğini maksimumda tutarken, çocuğun konforunu ve yaşam kalitesini de en üst düzeyde sağlamaktır.
Psikososyal Destek ve Yaşam Kalitesi Odaklılık
Çocuk Hematoloji ve Onkoloji hizmetlerinde çocuğun ve ailenin psikososyal sağlığına verilen önem hayati derecededir. Kanser tanısı ve tedavi süreci, çocuklar ve aileleri için büyük bir travma ve stres kaynağı olabilir. Bu nedenle, psikologlar, çocuk gelişim uzmanları, oyun terapistleri ve sosyal hizmet uzmanları ile işbirliği içinde, çocuğun ve ailenin yaşadığı duygusal zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olunur. Oyun terapisi, destek grupları ve bireysel danışmanlık hizmetleri ile çocukların tedaviye uyumu artırılır, kaygıları azaltılır ve normal gelişimlerini sürdürmeleri desteklenir. Tedavi sonrası uzun dönemde ortaya çıkabilecek geç yan etkilerin takibi ve yönetimi de yaşam kalitesini korumak adına önemli bir yer tutar.
Multidisipliner İşbirliği ve Uzun Dönem Takip Yeteneği
Bu bilim dalı, güçlü bir multidisipliner işbirliği ve karmaşık tedavi sonrası uzun dönem takip süreçlerinin koordinasyon yeteneği gerektirir. Çocuk hematolog ve onkologları; çocuk cerrahları, radyasyon onkologları, patologlar, radyologlar, çocuk enfeksiyon hastalıkları uzmanları, diyetisyenler ve rehabilitasyon uzmanları gibi birçok farklı disiplinden gelen uzmanla yakın iş birliği içinde çalışır. Bu ekip çalışması, çocuğun hastalığına bütüncül bir yaklaşım sunarak, hem tıbbi hem de gelişimsel ihtiyaçlarının karşılandığı entegre bir bakım planının oluşturulmasını ve uygulanmasını sağlar. Tedavi tamamlandıktan sonra ise, olası nüksleri ve geç yan etkileri izlemek amacıyla düzenli ve kapsamlı bir uzun dönem takip programı uygulanır.
- Poliklinik Sekreterliği : 3721
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Onkoloji Bilim Dalı 55200 Atakum / Samsun
- Tel : 0 362 312 19 19
- Fax: 0 362 457 60 41
