Çocuk Kardiyolojisi Bilim Dalı, anne karnındaki fetüsten başlayarak yenidoğan, bebek, çocuk ve ergenlik çağına kadar olan bireylerde kalp ve damar sistemi hastalıklarının tanı, tedavi ve takibiyle ilgilenen özel bir tıp uzmanlık alanıdır. Çocukların kalpleri, yetişkinlerden farklı anatomik ve fizyolojik özelliklere sahiptir ve kendine özgü doğumsal veya sonradan gelişen kalp rahatsızlıklarına yatkın olabilir. Çocuk kardiyologları, minik kalplerin doğru ritimde atmasını sağlayarak, çocukların sağlıklı bir yaşam sürmelerini ve kalp sağlıklarını korumalarını hedefler.
- Doç. Dr. İrfan Oğuz ŞAHİN (Bilim Dalı Başkanı)
- Kapsamlı ve İleri Düzey Tanısal Görüntüleme
- Girişimsel ve Cerrahi Tedavi Planlaması ve Koordinasyonu
- Yaşam Boyu Takip ve Büyüme-Gelişme Entegrasyonu
- Aile Eğitimi ve Psikososyal Destek
Bu bilim dalı, geniş bir yelpazede kalp ve damar sistemi sorunlarıyla ilgilenir:
Doğumsal Kalp Hastalıkları (Konjenital Kalp Hastalıkları): Fetal dönemde (anne karnında) veya doğum sonrası teşhis edilen kalpteki yapısal kusurların (kalpte delik, damar darlıkları, kapak problemleri vb.) tanısı, takibi ve cerrahi veya girişimsel tedavi öncesi/sonrası yönetimi.
Edinilmiş Kalp Hastalıkları: Çocukluk çağında ortaya çıkan kalp romatizması, Kawasaki hastalığı, miyokardit (kalp kası iltihabı) ve perikardit (kalp zarı iltihabı) gibi hastalıkların tanısı ve tedavisi.
Kalp Ritim Bozuklukları (Aritmiler): Kalp atışlarının çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz olması gibi ritim problemlerinin tanısı, takibi ve medikal veya girişimsel (kateter ablasyonu gibi) tedavisi.
Kalp Yetmezliği: Kalbin vücuda yeterli kan pompalayamadığı durumlarda tanısı, tedavisi ve uzun dönem yönetimi.
Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon): Çocuk ve ergenlerde yüksek tansiyonun nedenlerinin araştırılması ve tedavisinin planlanması.
Kardiyomiyopatiler: Kalp kasının yapısal veya fonksiyonel bozukluklarından kaynaklanan hastalıkların tanısı ve takibi.
Fetal Ekokardiyografi: Anne karnındaki bebeğin kalp sağlığını değerlendirmek, olası kalp kusurlarını doğumdan önce tespit etmek ve aileye danışmanlık vermek.
Girişimsel Kardiyoloji: Kalpteki bazı doğumsal deliklerin (ASD, VSD, PDA) veya damar darlıklarının (pulmoner stenoz, aort koarktasyonu) ameliyatsız, kateter yardımıyla kapatılması veya genişletilmesi işlemleri.
Kalp Ameliyatı Sonrası Takip: Kalp ameliyatı geçirmiş çocukların uzun dönemli takibini yaparak, iyileşme süreçlerini ve olası komplikasyonları izlemek.
Ekokardiyografi, EKG, Holter gibi Tanısal Testler: Kalbin yapısını ve fonksiyonunu değerlendiren görüntüleme yöntemlerini (EKO) ve elektriksel aktivitesini ölçen testleri (EKG, Holter) uygulamak ve yorumlamak.
Bu uzmanlık alanı, çocukların sağlıklı gelişimi ve yaşam beklentisi için hayati bir rol oynar:
Erken Tanı ve Müdahale: Doğumsal kalp hastalıkları, doğumda veya doğumdan kısa süre sonra teşhis edilmelidir. Erken tanı ve zamanında yapılan müdahale, çocuğun hayatını kurtarabilir ve kalıcı hasarı önleyebilir.
Hassas Kalp Fizyolojisi: Çocuk kalbi, yetişkin kalbinden farklı çalışır ve hastalık belirtileri atipik olabilir. Çocuk kardiyologları, bu fizyolojik farklılıklara hakimdir ve çocuklara özgü tanı-tedavi yaklaşımları uygular.
Büyüme ve Gelişmeyle İlişki: Kalp rahatsızlıkları, çocuğun büyüme ve gelişimini, fiziksel aktivitesini ve genel yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Doğru tedavi, çocuğun normal gelişimini sürdürmesine yardımcı olur.
Uzun Dönem Takip: Özellikle doğumsal kalp hastalığı olan çocuklar, ameliyat geçirmiş olsalar bile yaşam boyu düzenli kardiyolojik takip gerektirirler. Bu uzun dönemli takip, olası komplikasyonların erken tespiti ve yönetimi için kritik öneme sahiptir.
Yaşam Kalitesi ve Potansiyel: Kalp hastalığı olan çocukların uygun tedavi ve bakımla normal bir çocukluk geçirmeleri ve yetişkinliğe sağlıklı bir şekilde adım atmaları mümkündür. Çocuk kardiyologları, bu potansiyeli maksimize etmek için çalışır.
Çocuk Kardiyolojisi uzmanı, tıp fakültesini bitirdikten sonra Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlığını tamamlamış ve ardından Çocuk Kardiyolojisi Bilim Dalında ek bir yan dal uzmanlık eğitimi (yaklaşık 3 yıl) almış hekimdir. Bu kapsamlı eğitim, kendilerine çocukların kalp anatomisi, fizyolojisi ve hastalıkları konusunda derinlemesine bilgi, ileri tanı yöntemleri (ekokardiyografi, EKG yorumlama) ve tedavi yaklaşımları (medikal, girişimsel, cerrahi koordinasyon) konusunda üst düzey beceri kazandırır. Detaylı gözlem, hassas yorumlama, uzun dönemli takip ve ailelerle empatik iletişim kurma becerisi bu alandaki hekimler için temel özelliklerdir.
Kapsamlı ve İleri Düzey Tanısal Görüntüleme
Çocuk Kardiyolojisi hizmetlerinin temelinde kapsamlı ve ileri düzey tanısal görüntüleme yatar. Özellikle doğumsal kalp hastalıklarının teşhisinde ve takibinde fetal ekokardiyografi, transtorasik ekokardiyografi (kalp ultrasonu), transözofageal ekokardiyografi, kalp MRG ve bilgisayarlı tomografi gibi gelişmiş görüntüleme yöntemleri kullanılır. Bu yöntemler, kalbin ve büyük damarların yapısını, fonksiyonunu ve kan akışını detaylı bir şekilde değerlendirerek doğru tanının konulmasını ve tedavi planının oluşturulmasını sağlar.
Yaşam Boyu Takip ve Büyüme-Gelişme Entegrasyonu
Bu hizmetler, kalp hastalığı olan çocukların yaşam boyu takibine odaklanır ve büyüme-gelişme süreçlerini tedaviye entegre eder. Birçok doğumsal kalp hastalığı, cerrahi veya girişimsel tedavi sonrası bile düzenli kardiyolojik izlem gerektirir. Çocuk kardiyologları, çocuğun yaşını ve gelişim basamaklarını dikkate alarak, kalbin büyümesini, fonksiyonel durumunu ve olası yeni sorunları takip ederler. Tedaviler ve takip planları, çocuğun normal büyüme ve gelişimini destekleyecek şekilde ayarlanır, böylece uzun vadede en iyi sağlık sonucuna ulaşılır.
Girişimsel ve Cerrahi Tedavi Planlaması ve Koordinasyonu
Çocuk Kardiyolojisi hizmetleri, gerektiğinde girişimsel (kateter) veya cerrahi tedavi planlaması ve koordinasyonunda merkezi bir rol oynar. Doğumsal kalp defektlerinin birçoğu ameliyat veya kateter bazlı girişimlerle düzeltilebilir. Çocuk kardiyologları, bu kompleks prosedürlere ihtiyacı olan çocukları belirler, ailelere seçenekleri açıklar, uygun cerrah veya girişimsel kardiyolog ile yakın iş birliği içinde çalışır ve ameliyat/girişim öncesi ve sonrası bakımı koordine eder. Bu yakın işbirliği, çocuğun en uygun ve güvenli tedaviye ulaşmasını sağlar.
Aile Eğitimi ve Psikososyal Destek
Bu anabilim dalı, aile eğitimi ve psikososyal destek sağlamaya büyük önem verir. Kalp hastalığı tanısı, aileler için çok büyük bir stres ve belirsizlik kaynağı olabilir. Çocuk kardiyologları, hastalığın doğasını, tedavi planını, ilaç kullanımını, olası riskleri ve yaşam tarzı değişikliklerini ailelere sabırla ve anlaşılır bir dilde aktarır. Ayrıca, hastalığın çocuğun ve ailenin yaşamı üzerindeki psikososyal etkilerini göz önünde bulundurarak, gerektiğinde psikolojik danışmanlık veya destek gruplarına yönlendirme yaparak ailenin bu zorlu süreçle başa çıkmasına yardımcı olurlar.
- Poliklinik Sekreterliği : 2449
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Kardiyoloji Bilim Dalı 55200 Atakum / Samsun
- Tel : 0 362 312 19 19
- Fax: 0 362 457 60 41