Tarihçesi
Bilim Dalımız 1999 yılında Dr.Ayhan Gazi Kalaycı başkanlığında kurulmuştur. Aynı tarihlerde endoskopi ünitemiz açılmış, endoskopi hemşireliği eğitimi gören Nevin Kıroğlu da Bilim Dalımıza dahil olmuştur. Dr.Gönül Çaltepe 2007 yılında akademik kadromuza katılmıştır. Bilim Dalımız 2009 yılından sonra yan dal uzmanlığı eğitimi vermeye başlamıştır.
Verilen Hizmetler
Çocuk Gastroenteroloji Bilim Dalı Departmanımız Çocuk Hastanesinin giriş katında, Endoskopi Ünitemiz ise bir alt katta hizmet vermektedir. Bilim Dalımızda;
· Çocuklarda karın ağrısı
· İshalli hastalıklar
· Kabızlık
· Kusma
· Kilo alamama
· Beslenme yetersizliği
· Çölyak hastalığı
· Kistikfibrozis
· Laktoz intoleransı, Früktoz intoleransı
· Safra taşı, safra çamuru, safra yolu anormallikleri
· Hirschprung hastalığı
· İnek sütü allerjisi ve diğer besin allerjileri
· Hepatitler
· Karaciğer enzim yükseklikleri
· Yenidoğan sarılıkları (neonatal hepatit ve neonatalkolestaz vb)
· Gastrit, ülser, gastroösefagealreflü hastalığı
· İltehabi bağırsak hastalıkları (ülseratif kolit, crohn hastalığı)
· Dışkıda kanamaya neden olan hastalıklar
· Çocuklarda rektal polip
· Yabancı cisim yutma olguları
· Kronik karaciğer hast, otoimmün hepatit, Wilson hastalığı, hepatit A, hepatit B, hepatit C
· Karında asit birikimine neden olan hastalıklar
· Çocuklarda siroza yol açan hastalıklar
· Tıkanma sarılıkları
· Bağırsak parazitlerine bağlı hastalıklar
· Kist hidatik hastalığı
· Pankreas hastalıkları (Akut pankreatit, kronik pankreatit, bilierpankreatit vb)
· Karaciğerde yağlanma
· Karaciğer ve dalak büyüklüğüne neden olan hastalıklar
· İştahsız çocuk
gibi sorunlara yönelik poliklinik hizmeti verilmektedir. Yatırılması gereken hastalar hastanemiz yataklı servisine yatırılarak tedavi yapılmaktadır. Bölümümüzce yapılan tanı ve tedavi amaçlı girişimsel işlemler:
1.Ösefagogastroduodenoskopi (Yemek borusundan mide, oniki parmak bağırsağına kadar olan bölgenin endoskopik olan görüntülenmesi): Bu işlem tekrarlayan karın ağrısı, kusma, mide ağrısı, yanma, ekşime gibi şikayetleri olup, bölümümüzde muayene edildikten sonra gerek görülen hastalara yapılmaktadır. İşlem için hastanın aç olması gerekmektedir (açlık süresi hastaya göre değişebilir). Hastanın yaşına ve durumuna göre işlem, boğazın ilaçla uyuşturulmasıyla ya da damardan hafif aneztezik madde verilerek hastanın uyutulması sonrası yapılmaktadır. Gereken durumlarda anestezi bölümüyle görüşülerekdaha uzun süreli anesteziistenmektedir.İşlem sırasında hastalıklı bölgeyi direkt olarak gözle görmek ve bu alanlardan örnek almak mümkündür. İşlem sonunda hasta 1-2 saat gözlenerek evine gönderilmektedir.
2.Endoskopik ince bağırsak biyopsisi: Bu işlem kronik ishal, büyüme geriliği, boy kısalığı ve düzelmeyen demir eksikliği anemisi gibi durumlarda, çölyak hastalığından şüphelenildiğinde yapılır. İşlem ösefagogastroduodenoskopi ile aynıdır. Oniki parmak bağırsağından yüzeyel örnek alınarak patolojiye gönderilmektedir.
3.Yabancı cisim çıkarılması: Çocuklarda sık karşılaşılan para, iğne, nazarlık, toka, pil gibi yabancı cisimlerin yutulması durumunda yukarıda bahsedilen yöntemle (ösefagogastroduodenoskopi) girişim yapılabilir. Özellikle küçük çocuklarda mide çıkışında kalan para, kesici ve delici iğne, toka gibi cisimler ve yemek borusu ve midede şiddetli hasar ve zehirlenmelere neden olan pil gibi maddeler endoskopi ile çıkarılmalıdır.
4.Ösefagus varisi bant ligasyonu (Yemek borusundaki genişlemiş ve kanama eğilimindeki venlerin boğulması): Ösefagus varisleri, kronik karaciğer hastalıkları, siroz veya karaciğer dışı nedenlerle gelişmiş portal hipertansiyona bağlı yemek borusunda oluşan genişlemiş ve kanamaya neden olan damarlardır. Bu damarların kanamasını engellemek için endoskobun ucuna yerleştirilen özel bir alet ile aynı üst endoskopideki gibi girilir ve genişlemiş damarlar görülerek küçük lastiklerle boğulur. İşlemi 10-15 gün aralarla birkaç kez tekrarlamak gerekebilir. Damardan anestezi ile yapılması ve işlem sonrası bir gece yatırılarak izlenmesi gerekebilmektedir.
5.Kolonoskopi (Makat yoluyla girilerek, endoskop ile kalın bağırsağın sonuna kadar incelenmesi):Bu işlem daha çok makattan kanama, açıklanamayan karın ağrıları, uzun süren ve kanlı ishal durumlarında yapılmaktadır. İşlem öncesi 2-3 gün posasız gıda alınması ve bir gece önceden bağırsak temizliği yapılması gerekmektedir. İşlemin yapılacağı sabah makattan yapılacak olan lavman, kendi hemşiremiz tarafından uygulanmaktadır. İşlem ağrılı olabileceği için hastalara damardan anestezik madde verilerek yapılmakta ve 1-2 saat gözlemden sonra aynı gün evine gönderilmektedir. İşlem sırasında bağırsak duvarındaki zedelenmeler, ülserler veya polip denilen çıkıntılı lezyonlar direkt olarak görülebilmekte ve gerekli yerlerden biyopsi alınarak patolojiye gönderilmektedir.
6.Rektosigmoidoskopi (Makat yoluyla kalın bağırsağın yaklaşık son 30 cm’lik kısmının endoskop ile incelenmesi): İşlem kolonoskopi gibidir ve benzer şikayetlerde yapılır ancak çok daha az bir bağırsak parçası incelendiğinden daha kısa süreli ve uzun hazırlık işlemi gerektirmeden yapılabilir. İşlem öncesi yapılan lavman bağırsak temizliği için yeterlidir. Kolonoskopide olduğu gibi gereken durumlarda biyopsi alınabilir.
7.Endoskopik polipektomi (Poliplerin endoskopik olarak çıkarılması): Polip, çocuklarda çoğunlukla kalın bağırsağın son kısımlarında görülen ve daha çok ağrısız, parlak kırmızı kanama ile kendini belli eden çıkıntılı oluşumdur. Erişkinlerin aksine çocuklarda genellikle iyi huyludur. İşlem yukarıdaki gibi endoskopi ile girilerek,polibin özel bir aletle kesilerek çıkarılmasıdır.
8.Uzun süreli (ortalama 24 Saat) ösefaguspH izlemi: Yemek borusuna mide içeriğinin kaçması şeklinde tanımlanan gastroösefagealreflü hastalığının (GÖRH) kesin tanısı için kullanılan en güvenilir yöntemlerden biridir. Kusma, iştahsızlık, kilo alamama, göğüste yanma, ekşime, ağza acı su gelme gibi gastrointestinal yakınmaların yanı sıra, tekrarlayan-düzelmeyen öksürük, hırıltı gibi solunum sistemine ait de yakınmalarla gelen ve GÖRH’dan şüphelenilen her yaş hastaya uygulanabilmektedir. İşlem için, ucunda pH değişikliğini ölçen bir bölgesi olan, yaklaşık 2 mm çapında ince, yumuşak bir kateter kullanılır, burundan girilerek yemek borusunun alt kısmına yerleştirilir ve küçük bir bilgisayara bağlanır. Hasta bu süre içinde hastanede yatırılarak izlenir ve normal beslenme ve aktivitesini yapması sağlanır. Ertesi gün çıkarılır ve bilgisayara bağlanarak sonuç alınır. İşlem randevusu verilen hastaların gelirken aç olmaları gerekmektedir.
9.Uzun süreli ösefagus çok kanallı impedans ve pH izlemi: GÖRH tanısında kullanılan, şu anda dünyadaki en hassas ve güvenilir testtir. İşlem için, ucunda pH değişikliğini ve elektrik direncini ölçen bir bölgesi olan, yaklaşık 2 mm çapında ince, yumuşak bir katater kullanılır, burundan girilerek yemek borusunun alt kısmına yerleştirilir ve küçük bir bilgisayara bağlanır. pHmonitorizasyonunda olduğu gibi, hasta bu süre içinde hastanede yatırılarak izlenir ve normal beslenme ve aktivitesini yapması sağlanır. Ertesi gün çıkarılır ve bilgisayara bağlanarak sonuç alınır. İşlem randevusu verilen hastaların gelirken aç olmaları gerekmektedir.
10.Hidrojen nefes testi: Karın ağrısı, gaz, şişkinlik, kronik ishal gibi durumlarda şeker emilim bozukluğunu (özellikle süt şekeri, laktoz intoleransı) veya bağırsakta aşırı bakteri çoğalmasını göstermek için yapılan bir nefes testidir. 12 saat açlık sonrası yapılan bazal üfleme testinin ardından şekerli su içirilerek 3 saat boyunca 15 dakikada bir nefes üfleme testi tekrarlanır. Bu süre içinde hastaların endoskopi ünitemizde beklemesi gerekmektedir.Sürenin sonunda sonuçlar hemen değerlendirilebilir. İşlem randevusu verilen hastaların aç gelmeleri ve önceden kendilerine verilen diyete uymaları gerekmektedir.
11.Karaciğer biyopsisi: Karaciğer hastalığı olan hastalarda, buna neden olan etkeni, ya da hastalığın şiddetini gösterebilmek için karaciğerden küçük bir örnek alınmasıdır. İşlem öncesi hastanın gerekli kan testleri ve görüntüleme testlerinin tamamlanmış olması, kanamaya eğilim yaratabilecek bir durumunun olmaması gerekmektedir. İşlem damardan verilen anestezik madde ile hafif uyutularak yapılır. Bu nedenle işlem öncesi, sizebelirtilen süreyle hastanın aç olması gerekmektedir. Özel bir iğne ile karaciğerden küçük bir parça alınır ve incelenmesi için patolojiye gönderilir ya da hastalığının durumuna göre özel bazı testler çalıştırılır. İşlem yaklaşık 10 dakika sürer ve sonrasında kanama olmaması için buz torbası ile baskı yapılır. Hastanın takibi açısından bir gece hastanede yatırılarak izlenmesi gerekmektedir.
Müracaat Şekli
Ünitemizde yapılan tüm bu işlemler için hasta önceden tarafımızdan değerlendirilip, gerekli görülen işlem için randevu verilmiş olmalıdır. Bölümümüzde muayene edilmiş ve takibe alınan hastaların bir sonraki randevusu poliklinik sekreterimiz tarafından doktorunun uygun gördüğü sürede verilmektedir. Özel bir nedenle randevu tarihinde değişiklik istenmesi durumunda telefon ile 10 gün önceden sekreteri arayarak yeni randevu tarihini belirleyebilirler. İlk kez muayeneye gelecek olan hastalar da bölüm sekreteri ile irtibat kurabilirler.
Öğretim Üyeleri
- Prof.Dr.Ayhan Gazi KALAYCI
- Prof.Dr.Gönül ÇALTEPE Bilim Dalı Başkanı
İletişim
Poliklinik Sekreteri : 3734
Bilim Dalı Sekreteri : 3734
Endoskopi Ünitesi : 4101
Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Tıp Fakültesi
Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Bilim Dalı
55200 Atakum / Samsun
Tel : 0 362 312 19 19
Fax: 0 362 457 60 41